İşe İade Davası ve 7036 Sayılı Kanunun Getirdiği Önemli Değişiklikler

İşe iade davası, iş güvencesi hükümlerinden yararlanan işçinin, iş sözleşmesinin sonlandırılırken belli başlı kurallara uyulması ve belli başlı nedenler sunulması gerekliliğini getirerek işçiyi koruma altına alan uygulamadır.

İş güvencesi kapsamında olup iş sözleşmesi feshedilen işçilerin işe iade davası açabilmesi için 7036 sayılı kanun ile öncelikle arabulucuya başvuru zorunlu hale getirilmiştir. İş sözleşmesinin feshi kendisine bildirilen işçi bu bildirimi öğrendiği tarihten itibaren bir ay içerisinde arabulucuya başvurmalı, arabuluculuk sonunda anlaşılmaması halinde ise son tutanağın düzenlediği tarihten itibaren iki hafta içersinde davasını açmalıdır.

7036 sayılı kanun arabuluculuk yanında bir takım değişiklikler daha getirmiştir işe iade davası açısından. Bunlardan biri işe iade davaları artık bölge adliye mahkemelerinin kararları yani istinaf incelemesi sonucunda kesinleşecektir artık temyiz yoluna gidilemeyecektir.Diğer değişiklik ise iş güvencesi tazminatı olarak adlandırılan işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen sürelere ilişkin en çok 4 aylık ücretin artık ay hesabı olarak değil parasal olarak hükme bağlanacağı kanun maddesi ile değiştirilmiştir.Bir diğer değişiklik ise parasal olarak hükmedilecek olan ücret ve tazminat kalemleri için baz alınacak ücretin dava tarihindeki ücret olması gerektiği hükme bağlanarak, daha önceleri işe başlatmama tazminatı yönünden işçinin işe iadeyi isteyip işverence başlatılmadığı tarihteki emsal ücret üzerinden hesaplanma uygulaması terk edilmiş ve işçinin aleyhine bir düzenleme getirilmiştir.

İşe iade davalarının hüküm fıkrası feshin geçersizliğinin tespiti ile işçinin işine iadesi, işçinin süresinde başvuruda bulunmasına rağmen işverence süresi içinde başlatılmaması halinde .... ay karşılığı ..... TL tutarında tazminat miktarının belirlenmesine; başvuru süresinde yapıldığı takdirde boşta geçen süre için ...... TL tutarında ücret ve diğer hakların ödenmesi gerektiğinin belirlenmesi şeklinde kurulmaktadır. Bu bağlamda işçinin boşta geçen süre ücretine hak kazanabilmesi için 10 iş günü içerisinde işe başlatması için işverenine başvurmalıdır.

Başvuru karşısında işverenin seçimlik hakkı gündeme gelecektir. İşveren ya işçiyi işe başlatacak ve sadece boşta geçen süre ücretinden sorumlu olacak ya da işçiyi işe başlatmayacak ve hem işe başlatmama hem de boşta geçen süre ücretini ödemek durumunda kalacaktır.

Yargılamanın neredeyse 1 yılının yerel mahkeme, 6-8 ay arasının istinaf incelemesinde geçtiği düşünüldüğünde davanın işe iade davası olarak adlandırılmasının artık değiştirilmesi gerektiği ve davanın niteliğinin de değişmesi gerektiği ortadadır.

Yargılamanın bu denli uzun sürmesi altında ne işçiden samimi bir işe dönüş istemi ne de işverenden samimi bir işe davetin gerçekleşmeyeceği kanaatindeyiz.